CANOPUS

I.

CANOPUS

Aegypti civitas, distans ab Alexandria 120. stadiis, et Serapidis celebri templô clara, ex qua ortum ferunt Claudianum Poetam. Dicta quasi Canobus, a Canobo Amyclaeo, Menelai navis gubernatore ibi sepulto. Nam, divictâ Troiâ, in Aegyptum vi ventorum delatus cum Helena, gubernatorem ictu serpentis, quem Haemorrhoida vocant, amisit, in eiusque memoriam urbem condidit, relictis ibi iis, qui ad navigandum inutiles erant. Vide Melam, l. 2. c. 7. Solin. c. 34. Amm. Marcellin. l. 22. Strab. l. 17. Virg. l. 4. Georg. v. 228.

Nam qua Pellaei gens fortunata Canopi

Accolit effuso stagnantem flumine Nilum.

Populi Canopei, de quorum luxuria eleganter Strabo, l. ult. ubi de Canopo: Super omnia, inquit, memor abilis est turba eorum, qui ad festivos illic dies per fossam Alexandriâ descendunt, quae fossa diebus ac noctibus navicularum plena est, viros pariter, ac mulieres vectantium, qui cantant ac tripudiant cum extrema lascivia, ac impudentia. Iuvenal. Sat. 15. v. 44.

------ ------ Horrida sane

Aegyptus: sed luxuriâ quantum ipse notavi,

Barbara, famoso non cedit turba Canopo.

Stat. l. 3. Sylv. 2. v. 111.

Curve Therapnaei lasciviat ora Canopi?

Iuvenal. Sat. 6. v. 82.

Nupta senatori comitata est Hippia Ludium

Ad Pharon, et Nilum', famosaque moenia Lagi,

Prodigia et mores urbis damnante Canoô.

Ubi scelus exagitat; Romam Canopô famosiorem fuisse queritur. Paulo superius dixerat Strabo supra laudatus: Prius tamen Eleusinem (navigatur) qui pagus est Alexandriae et Nicopoli proximus, in ipsa Canopica fossa situs: Conclavia habet et loca, ubi Capyciis initiantur et viri et mulieres: ἀρχή τις Κανωβύσμου καὶ τῆς ενεῖ λαμυρίας, quod est Canobismi (h. e. Canopicorum rituum) ut protervitatis initium. Cuiusmodi proin flagitia Alexandriae et Canopi commissa quottidie, induxêre Theophilum Praesulem Alexandrinum, ut summo illa cum ardore ac Zelo evertere niteretur, quem proin primum fuisse, qui Ritus et Sacra Ethnica oppugnârit: ita scil. ut illa loca, quae ipsis sacratissima erant, demolitus sit, queritur Zosimus, Histor. l. 5. ubi illum vocat τὸν τρῶτον καὶ κορυφαῖον τῆς κατα τῶ ἱερῶν καὶ τῶ ἐξ αἰῶνος πατρίων ἐπιβουλῆς. id quod contigit circa annum Salutis nostrae 382. etc. Bochir, Zieglero, sive Bichieri aliis Canopus insula parva ostio Canopico obiecta. Vide hîc infra.

II.

CANOPUS

Deus Aegyptiorum, de quo Ruffin. l. 11. c. 26. Hist. Eccles. Iam vero, inquit, Canopi quis enumerare superstitiosa flagitia possit? Ubi praetextu sacerdotalium literarum (ita enim appellabant antiquas Aegyptiorum literas) magicae artis erat pene publica Schola: Quem locum, velut fontem quendam atque originem daemonum, in tantum venerabantur pagani, ut multo ibi maior celebritas, quam apud Alexandriam haberetnr. Sed de huius quoque monstri errore, cuiusmodi originem tradant, absurdum non erit paucis exponere. Ferunt aliquando Chaldaeos Ignem, Deum suum, circumferentes, cum omnium provinciar im Diis habuisse conflictum, quô scilicet qui vicisset, hic esse Deus ab omnibus crederetur. Reliquarum provinciarum Dii aeris, aut auri argentique, aut ligni, vel lapidis, vel ex quacumque materia constabant, quae per ignem procul dubio corrumperetur. Ex quo fiebar, ut ignis locis omnibus obtineret. Haec cum audivisset Canopi sacerdos, callidum quiddam excogitavit. Hydriae fieri solent in Aegypto fictiles, undique crebris et minutis admodum foraminibus parulae, quibus aqua turbida desudans, defaecatior, ac purior redditur. Harum ille unam cerâ foraminibus obturatis, desuper etiam variis coloribus pictam, aquâ repletam statuit in Deum. Et excisum veteris simulacri, quod Menelai gubernatoris ferebatur, caput desuper positum, diligenter aptavit. Adsunt post haec Chaldaei, itur in conflictum circa hydriam, ignis accenditur: cera, quâ foramina fuerant obturata, resolvitur; sudante hydriâ, ignis exstinguitur. Sacerdotis fraude Canopus Aegyptiorum victor ostenditur. Haec Ruffinus. Sacerdotum eius meminir Gratius, Cyneget. v. 42.

Vix operata suo sacra ad Bubastia lino

Velatur sonipes sestivi turba Canopi.

Ubi lino velari dicit; quoniam Sacerdotes Aegyptii e lino potissimum vestes habebant, hinc Linigeri passim dicti: quam vis et e lana arboris seu fruticis, quod Gossypium dicebatur, quidam ferrent. Sonipedes vero vocat, quasi ποδοκτύπους, h. e. scabillorum crepitu gaudentes: In saoris enim pede sonari consuevisse scabillum, vetus Interpres Statii docet. Vide Salmas. ad Solin. p. 998. et infra in voce Scabillum.

III.

CANOPUS

Insul. in Canopico sinu seu ostio Nili sita, memoratur Solino, c. 31. Quod ab Atlante ad usque Canopitanum ostium panditur, ubi Libyae finis est et Aegyptium limen, dictum a Canopo Menelai gubernatore, ibi sepulto, in ea Insula, quae ostium Nili facit, gentes tenent dissonae, quae in aviae solitudinis secretum recesserunt; ad quem locum vide Salmas. p. 410. uti de Gymnasio hôc nomine Athenis infra.

IV.

CANOPUS

Stellae austrinae nomen, de qua Vitruvius, l. 9. c. 7. Proclo est Κάνωβος Quae, inquit, stella in summo Argiis navis gubernaculo fulget, Canopus nominatur. De eo Cleomedes quoque ac

Strabo. Tendentibus meridiem versus, Rhodi incipit apparere, Non autem vidertu in Graecia, sed nec in Italia. Stella Campi his regionibus est ignota, ait praedictô locô Vitruvius. Plin. l. 6. c. 22. ubi de Taprobane, Canopum lucere noctibus sidus ingens et clarum. Vide German. Caesarem in Arataeis, et Hyginum in Eridano. Nic. Lloydius.